HR Manager လား Admin Manager လား

အရင္တံုးကလည္း ေဟာေျပာပြဲေတြမွာ ႀကံဳရင္ႀကံဳသလို ခဏခဏ ေျပာခဲ့ဘူးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မၾကားမိလိုက္သူေတြ မသိလိုက္ရသူေတြ မ်ားေနေသးဟန္တူေတာ့ ထပ္ေျပာရျပန္ပါၿပီ။HR Manager နဲ႔ Admin Manager တို႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းတာဝန္ေတြကို ကြဲကြဲျပားျပား သိရွိထားသူ အေရအတြက္မ်ားမ်ား ထပ္လိုေနေသးတယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ HR နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပထမဦးဆံုး အင္တာဗ်ဴးတစ္ခု ရွိခဲ့ပါတယ္။ အင္တာဗ်ဴးသူကေတာ့ ဦးလူသာေက်ာ္ျဖစ္ၿပီး ေျဖဆိုသူကေတာ့ စာေရးသူ ကိုယ္တိုင္ပါဘဲ။ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ေလာက္က ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီတုံးက UMCCI အဖြဲ႔ႀကီး (UMFCCI မျဖစ္ေသးပါ) ကထုတ္ေဝတဲ့ (Business) ဆိုတဲ့ မဂၢဇင္းေလးအတြက္ ဗ်ဴးတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအင္တာဗ်ဴးမွာကတည္း HR နဲ႔ Admin ရဲ႕ ျခားနားခ်က္ကို ျမန္မာျပည္ ပံုႏွိပ္မီဒီယာေလာကမွာ ပထမဦးဆံုး (dounmented) မွတ္တမ္း တင္ခဲ့ၿပီးပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာ MRTV4 ကေန (Management Talk) အစီအစဥ္အတြက္ ႐ုပ္သံ႐ိုက္ကူးဖို႔ ဆက္သြယ္လာပါတယ္။ ေမးျမန္းသူက ဦးမ်ိဳးျမတ္သူ ျဖစ္ၿပီး စာေရးသူက HRM နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာျပည္နဲ႔ ပထမဦးဆံုး ႐ုပ္သံမီဒီယာ အစီအစဥ္အေနနဲ႔ ေျဖၾကားခဲ့စဥ္ကလည္း တစ္ခါ ထပ္ေျပာခဲ့ပါေသးတယ္။ ၿပီးေတာ့ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္၊ မတ္လအတြင္း ငါးလုပ္ငန္းအဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွာ HRM Seminar ေဟာစဥ္ကတစ္ခါ၊ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လအတြင္း ငါးလုပ္ငန္းအဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွာဘဲ HRD ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေဟာေျပာစဥ္က တစ္ခါ၊ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလအတြင္း UMFCCI မွာ(Human Capital Management) ေခါင္းစဥ္ကို ေဟာေျပာစဥ္က တစ္ခါထပ္ၿပီး ခြဲျခားျပခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခုထပ္ေျပာဖို႔ ေတာင္းဆိုလာတဲ့ အေျခအေနေတြ ရွိလာလို႔ ထပ္ေျပာရျပန္ပါၿပီ။

HR နဲ႔ Admin ေရာေထြးမႈရဲ႕ မူလအေျခခံ အေၾကာင္းအရင္း
၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ကုမၸဏီမွတ္ပံုတင္ စတင္လက္ခံလုိ႔ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၾကစဥ္မွာ HR Manager ရာထူးနဲ႔ အလုပ္စတင္ လက္ခံလို႔ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၾကစဥ္မွာ HR Manager ရာထူးနဲ႔ အလုပ္စတင္ ခန္႔ထားတာ လံုးဝ(လံုးဝ) မရွိခဲ့ပါ။ အဲဒီတံုးက စတင္တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ကုမၸဏီေတြရဲ႕ Chairman, Vice Chairman, MD,Dy-MD နဲ႔ Executive Director ေတြနဲ႔ GM ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ဌာနဆိုင္ရာ အရာရွိႀကီး ဘဝကေန အၿငိမ္းစား ယူထားၾကသူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔တစ္ေတြဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာန(Admin) ကေန ဝန္ထမ္းေရးရာ ကိစၥရပ္ေတြကို ကိုင္တြယ္တယ္ဆိုတဲ့ အသိနဲ႔ ေခါက္႐ိုးက်ိဳးလာၾကေတာ့ ကုမၸဏီေထာင္တဲ့ အခါမွာလည္း ဝန္ထမ္းေရြးခ်ယ္ ခန္႔ထားတဲ့အခါ သင္တန္းေပးဖို႔ကိစၥ ႀကံဳလာတဲ့အခါ၊ ခြင့္ေပးဖုိ႔ ရွိလာတဲ့အခါ အရင္ ဌာနဆိုင္ရာမွာတံုးကလိုဘဲ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာန(Admin) ကဘဲ တာဝန္ယူ ေဆာင္ရြက္ေစပါတယ္။ “ငါတို႔ အရင္တံုးကလည္း ဒီလိုဘဲ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ လုပ္လာႏုိင္ခဲ့တာပဲ” ဆိုတဲ့ သေဘာထား ရွိၾကပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ကုမၸဏီေတြ စတင္တည္ေထာင္ခြင့္ ေပးတဲ့အခ်ိန္မွာ ကမာၻ႔ေခတ္မီ စီးပြားေရး စီမံခန္႔ခြဲမႈ ပညာေတြထဲက “လူစြမ္းအား အရင္းအျမစ္ စီမံခန္႔ခြဲမႈပညာ (HRM) ဆိုတဲ့ ဘာသာရပ္ကို အထူးျပဳၿပီး ဒီပလိုမာေတြ၊ ဘြဲ႔ေတြ ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိလာသူလည္း မရွိၾကေသးေတာ့ ဝန္ထမ္းေရးရာကိစၥကို(Admin) ကဘဲ ကိုင္တြယ္ေနတာ ဟုတ္သလိုလို ရွိခဲ့ပါတယ္။

ဘာမွမျဖစ္ရင္ ဘာမွမျဖစ္ပါဘူး
Admin ဆိုတာ သက္မဲ့ပစၥည္းနဲ႔ပဲ ဆိုင္တယ္။ ဝန္ထမ္းဆိုတာဟာ သက္ရွိ(လူ) ျဖစ္တဲ့အတြက္ (Emotion, Feeling,Reaction)အစရွိတဲ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ခံစားမႈေတြ ရွိတာမို႔ အဲဒါကို နားလည္းခံစားေပးႏိုင္တဲ့ (HR) သမားေတြကပဲ တာဝန္ယူရမယ္လို႔ ျမန္မာျပည္အတြက္ ပထမဦးဆံုး ကြဲျပားျခားနားမႈကို စာေရးသူ ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ႐ံုးစားပြဲတင္ေပၚက ကြန္ျပဴတာတစ္လံုးကို အျခားစားပြဲေပၚ ေျပာင္းေရႊ႕လိုက္ရင္ ကြန္ပ်ဴတာက ဘာမွေျပာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဝန္ထမ္းတစ္ေယာက္ကို သူမသြားခ်င္တဲ့ေနရာ၊ မသြားခ်င္တဲ့ ဌာနခြဲတစ္ခုခုကို ဇြတ္ေျပာင္းလိုက္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ေရႊ႕ေျပာင္းသူ အထက္အရာရွိကို အမိန္႔စာ လက္ထဲကိုင္ၿပီး ႐ံုးခ်ိန္အတြင္းမွာ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ အသက္အႏၲရာယ္ ေပးလိုက္တာမ်ိဳး ၾကားဖူးလာရပါၿပီ။ ဒီအခ်က္ဟာ လူဆိုတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြကို စားပြဲ ကုလားထိုင္၊ ဘီဒိုေတြလို သက္မဲ့ပစၥည္း တစ္ခုအျဖစ္ သေဘာထားလို႔ မရေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ သက္ေသျပလိုက္တာပါဘဲ။

ေၾသာ္ လက္စသတ္ေတာ့ သူက HR သမား မဟုတ္ပါလား
နည္းနည္းေတာ့ ၾကာပါၿပီ။ ခင္မင္ရင္းႏွီးရတဲ့ တပည့္တစ္ဦးက ဖုန္းဆက္လာပါတယ္။ “ဆရာဆီကို ကၽြန္ေတာ္တို႔႐ံုးမွာ အသစ္ခန္႔လိုက္တဲ့  HR Manager တစ္ေယာက္ လာေတြ႔ပါလိမ့္မယ္။ သူလိုအပ္တာကို တတ္ႏုိင္သေလာက္ ကူညီေပးဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။ ခ်ိိန္းဆိုထားတဲ့ ေန႔ရက္၊ ခ်ိန္းဆိုထားတဲ့ အခ်ိန္နာရီမွာ အဲဒီပုဂၢိဳလ္ ေရာက္လာပါတယ္။ အျပန္အလွန္ မိတ္ဆက္ၾကၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က ေမးပါတယ္။ အရင္ HR အလုပ္ကို ဘယ္မွာ လုပ္ခဲ့ဘူးပါသလဲ။ HR ပညာကို ဘယ္မွာ သင္ခဲ့ပါသလဲ ဆိုတာပါ။ သူက အရင္ Hotel ႀကီးတစ္ခုမွာ HR Manager လုပ္ခဲ့ေၾကာင္း ေျဖပါတယ္။ စကားေျပာရင္းေျပာရင္းနဲ႔ သူအရင္အလုပ္မွာ ဘယ္ဝန္ထမ္းေတြကို ဘယ္လိုႏွိပ္ကြပ္ ကိုင္တြယ္ခဲ့တယ္၊ မလႈပ္ႏိုင္ေအာင္ ဘယ္လို ထိန္းခ်ဳပ္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ စကားေတြ ပါလာပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္က သိလိုက္ပါၿပီ။ သူဟာ HR သမား မဟုတ္ပါ။ “အုပ္မယ္ ခ်ဳပ္မယ္” ဆိုတဲ့ Admin သမား ျဖစ္ေနပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ သူအကူအညီလာေတာင္းတဲ့ ကိစၥျဖစ္တဲ့ သူ႔ရဲ႕ လက္ေထာက္အျဖစ္ (HR Executive) တစ္ေယာက္ လာေတာင္းတာကို MHR မွာရွိတဲ့ HR ဒီပလိုမာ အတန္းေတြထဲက အလုပ္လုပ္ခ်င္ပါတယ္လို႔ ေျပာထားသူ ရွိပါလွ်က္နဲ႔ ထည့္မေပးလိုက္ပါ။ ကိုယ့္လူေတြ တစ္ႏွစ္ခြဲေလာက္ကို HR ဘာသာရပ္ေပါင္း ၁၀ ခုေက်ာ္ သင္ယူေျဖဆိုလာခဲ့ရတာကို ဓာတ္ကူးၿပီး ပ်က္သြားမွာစိုးလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

သူလည္း HR Manager မဟုတ္ပါလား
သိပ္မၾကာခင္ အခမ္းအနားတစ္ခုမွာ တပည့္တစ္ေယာက္ မိတ္ဆက္ေပးလို႔ ကုမၸဏီတစ္ခုရဲ႕ HR Manager ဆိုသူနဲ႔ စကားေျပာျဖစ္ပါတယ္။ စာေရးသူက “ဘယ္လိုလဲ HR သမား လုပ္ရတာ ေက်နပ္အားရရဲ႕လား” လို႔ ေမးလိုက္ေတာ့ သူက ဒီလို ျပန္ေျဖပါတယ္။ “စိတ္ညစ္စရာ ေကာင္းပါတယ္ ဆရာရယ္။ ဝန္ထမ္းေတြက တစ္ေယာက္ကို ျပႆနာ တစ္မ်ိဳးစီနဲ႔မို႔လို႔ တစ္ရက္ ျပႆနာေပါင္း ေသာင္းေျခာက္ေထာင္ ေျဖရွင္းေနတာေၾကာင့္ ဒီအလုပ္လုပ္ရတာ စိတ္ပ်က္ေနပါၿပီ” ကဲ မွတ္ကေရာ။ စာေရးသူ ခ်က္ျခင္း ခံစား နားလည္မိလိုက္ပါတယ္။ လက္စသတ္ေတာ့ သူက HR သမား မဟုတ္ပါဘူး။ စာေရးသူ သင္တန္းေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ေျပာေလ့ ရွိပါတယ္။ “လူလည္း လာပါ။ ျပႆနာလည္း ေခၚလာပါ။ ကၽြန္ေတာ္ HR သမားပါ” ဆိုတဲ့ စကားေလးပါဘဲ။ လူမွန္ရင္ ျပႆနာနဲ႔ မကင္းပါ။ အနည္းနဲ႔အမ်ား၊ အႀကီးနဲ႔အေသးသာ ကြာမွာပါ။ HR သမားဆိုတာ လူေတြကို စိတ္ဝင္စားသူ၊ လူေတြနဲ႔ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံရတာ ေပ်ာ္ေမြ႕သူ၊ လူေတြကို ကူညီခ်င္သူ၊ လူေတြ တိုးတက္ေအာင္ျမင္တာကုိ ၾကည့္ျမင္စိတ္ မရွိရင္ HR လုပ္ငန္းနယ္ပယ္ကေန ေစာေစာစီးစီး ထြက္ခြာတာက ေကာင္းလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အဲဒီစိတ္ မရွိတဲ့သူဟာ ဘာဘြဲ႔ရထားပါေစ vice-president(HR)  နဲ႔ (Chief Human Resource Executive) ရာထူးအဆင့္ တိုးဖို႔မေျပာနဲ႔ လက္ရွိ HR မန္ေနဂ်ာရာထူးကေန အလုပ္ျပဳတ္ေတာ့မွာမို႔လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

HR သမားေတြဟာ လစာျဖတ္ဖုိ႔ဘဲ သိတယ္
ဟိုတစ္ေလာက ၾကားလိုက္ရတဲ့ သတင္းတစ္ခုေၾကာင့္ ရင္ထဲမွာ ေတာ္ေတာ္ေလး ခံစားလိုက္ရပါတယ္။ ကုမၸဏီႀကီး(အသစ္) တစ္ခုမွာ Boss က HR ဆိုၿပီး ခန္႔ထားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးငယ္ေလး(၃) ေယာက္ကို ဝန္ထမ္းေတြ ႐ံုးတက္ ေနာက္က်တာနဲ႔၊ ႐ံုးေစာဆင္းတာကို နာရီ၊ မိနစ္ အတိအက် မွတ္ထားၿပီး လစာထုတ္တဲ့အခါ ျဖတ္ဖို႔ အမိန္႔ေပးထားလို႔ သူတို႔ခမ်ာမွာ ခိုင္းတဲ့အတိုင္း လုပ္ရင္းနဲ႔ က်န္တဲ့ ဝန္ထမ္းေတြ အားလံုးရဲ႕ ညိဳညင္ဆူေဆာင့္ျခင္း ခံရၿပီး အလုပ္ကေန အားလံုး ထြက္လိုက္ၾကရတဲ့ ဘဝကို ေရာက္သြားရပါတယ္။ ေၾသာ္ လက္စသတ္ေတာ့ အဲဒီ Boss ေရာ၊ သူတို႔ေလးေတြေရာ HR ရဲ႕ အႏွစ္သာရနဲ႔ အေျခခံ သေဘာတရားေတြ ဘာမွ မသိၾကပါလားလို႔ ေတြးမိရင္း HR ပညာရပ္ႀကီးေတာ့ အထင္လြဲ ခံေနရၿပီလို႔ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္မိပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ေန႔စဥ္ ႐ံုးတက္၊ ႐ံုးဆင္း ကိစၥနဲ႔၊ လစာကိစၥဟာ HR ရဲ႕ တာဝန္ဝတၱရားေတြထဲက ေသးငယ္လွတဲ့ အစိတ္အပိုင္း ျဖစ္တဲ့အျပင္ HR ပညာရပ္ နယ္ပယ္ႀကီးထဲက ေအာက္ေျခအဆင့္ လုပ္ရတဲ့ လုပ္ငန္းအနိမ့္စားေလး (Operational Level) ေလးသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ရရွိတဲ့ သတင္းတစ္ခုကေတာ့ ကုမၸဏီႀကီးတစ္ခုက HR Manager ႀကီးဟာ တစ္ရက္တစ္ရက္ ေန႔စဥ္ ႐ံုးတက္၊ ႐ံုးဆင္း အခ်ိန္ေတြ စစ္ေဆးရတာနဲ႔၊ လစာ ျဖတ္ေတာက္မႈကို အေလးအနက္ထား အခ်ိန္ေပးၿပီး အားရပါးရ လုပ္ကိုင္ေနတယ္ ဆိုတာပါဘဲ။

HR Manager အတုအေယာင္မ်ား
စက္႐ံုမွာ အေျခခံဝန္ထမ္းငယ္(shop Floor Workers) မ်ားစြာကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ အေတြ႔အႀကံဳ ရွိတာမို႔ HR Manager ရာထူးေလာက္ကေတာ့ ဝင္လုပ္ရင္ ရတယ္ဆိုၿပီး အလုပ္လာေလွ်ာက္တဲ့(Foremen) တစ္ေယာက္ကို ေတြ႔ဘူးပါတယ္။ “ကၽြန္ေတာ္က ဌာနဆိုင္ရာမွာတံုးက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအရာရွိ (Admin Officer) အျဖစ္ လုပ္သက္ အႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ လုပ္လာခဲ့တာမို႔ အခု HR Manager Post ကို လာေလွ်ာက္တာပါလို႔ ေျပာသူကိုလည္း အင္တာဗ်ဴးခဲ့ဘူးပါတယ္။ ကိုယ့္ၿပိဳင္ဖက္ ကုမၸဏီမွာ (HR Department) ဖြဲ႕ၿပီး  HR Manager ခန္႔လိုက္တဲ့ သတင္းၾကားလို႔ Boss တစ္ေယာက္က သူ႔ကုမၸဏီက Admin Manager ကို ခ်က္ျခင္း HR Manager အျဖစ္ ေျပာင္းခန္႔လိုက္တာမ်ိဳးလည္း ၾကားဘူးရပါၿပီ။ Admin အလုပ္ဟာ တာဝန္မ်ားျပား က်ယ္ျပန္႔လွတာမို႔ ေလးစားမႈ ထားရွိတာ အမွန္ျဖစ္ေပမယ့္ သူက (Intuition) နဲ႔ လုပ္လို႔ရတယ္။ လုပ္သက္ (by experience)နဲ႔ လုပ္လုိ႔လည္း ေတာ္ေတာ္ေလး ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ HR ပညာက Principles ျဖစ္လို႔ သင္ယူမွကို ရပါတယ္။ ေမြးကတည္းက လံုးဝ(လံုးဝ) မတတ္ခဲ့ပါ။ လုပ္ရင္းကိုင္ရင္းနဲ႔ ျပည့္စံုေအာင္ မတတ္ေျမာက္ႏုိင္ပါဘူး။ HR ပညာဟာ Marketing ပညာလိုပါဘဲ။ စနစ္တက် သင္ယူမွသာ အႏွစ္သာရကို ရမွာပါ။ လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ သင္မယ္ဆိုရင္လည္း ရေတာ့ ရႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ခက္တာက HR ပညာကို ေတာ္ေတာ္ေလး ခရီးေပါက္ေနၿပီ ျဖစ္တဲ့အခ်ိန္က Trader Hotel ရဲ႕ Director of HR ေဒၚမၪၥဴခ်စ္လို ၿပီးျပည့္စံုေအာင္ လက္ေတြ႔ ကၽြမ္းက်င္သူက ေတာ္ေတာ္ေလး ရွားေနပါၿပီ။ MBL နဲ႔ RPMM က HR Manager ေတြကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး HR ပညာ ျပည့္ဝၾက၊ ေတာ္ၾကပါတယ္။

ဦးေအးေက်ာ္ (MHR)
Ref: http://news.yatanarpon.com.mm/news/article-6111

Posted in: Management