အသွင်ကူးပြောင်းရေး ကာလ၊ စနစ်သစ်နှင့် ထမ်းရမည့် တာဝန်

နိုင်ငံတည်ဆောက်ရေး၊ စျေးကွက်စီးပွားရေးစနစ်ဖြင့် နိုင်ငံစီးပွားရေးကို တည်ဆောက်ရေး ဆိုရာတွင် နိုင်ငံတော်များသည် အောက်ပါတာဝန် နှစ်ရပ်ကို မဖြစ်မနေ ထမ်းဆောင်ရန် တာဝန်ရှိပါသည်။ ယင်းတာဝန်ကြီးများမှာ
(၁) နိုင်ငံသားတိုင်း အလုပ်လုပ်ခွင့် ရရှိစေရန်နှင့် အလုပ်လုပ်စေရန် အလို့ငှာ မက်လုံးနှင့် တွန်းအားများပေးပြီး အလုပ်လုပ်စေကာ နိုင်ငံသားတိုင်း ကြွယ်ဝမှုမှတစ်ဆင့် နိုင်ငံကို ကြွယ်ဝစေရန်
(၂) နိုင်ငံသားတိုင်း အလုပ်လုပ်ပြီး မြတ်စွန်းကြွယ်ဝလာနိုင်စေရန် ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုး ဖြစ်စေမည့်၊ အမြတ်ရရှိရေးကို ထိခိုက်စေမည့် စရိတ်စကများကို တတ်နိုင်သမျှ လျှော့ချပေးရန် စသည့်တာဝန်များ ဖြစ်ပါသည်။
ဤသို့နိုင်ငံတော်များ၏ တာဝန်ကို နိုင်ငံတော်များကိုယ်စား အစိုးရတို့က ထမ်းဆောင်ရာတွင် စနစ်ဟောင်းက ပါရှိလာတတ်သော အယူအဆအချို့ကိုလည်း ချန်ထားခဲ့ရန် လိုအပ်ပြီး သို့မှသာလျှင် နိုင်ငံသားများ အလုပ်လုပ်ခွင့်၊ မြတ်စွန်းခွင့်တို့ကို ချောဆီထည့်သူများ ဖြစ်လာနိုင်ပေသည်။ အထူးတလည် ဂရုစိုက်ရန် လိုအပ်သော သဘောထားနှစ်ရပ်မှာ
(၁) ပြည်သူတစ်ဦးချင်း၏ ကြွယ်ဝမှုသည် နိုင်ငံ၏ ကြွယ်ဝမှုပင်ဖြစ်၍ နိုင်ငံသားများ မြတ်စွန်းကြွယ်ဝခြင်းသည် နိုင်ငံတော်မြတ်စွန်း ကြွယ်ဝခြင်းဖြစ်သည်ဟု သဘောထားရန်။
(၂) နိုင်ငံတည်ဆောက်ရေးနှင့် နိုင်ငံစီးပွား တည်ဆောက်ရေးတွင် နိုင်ငံသားအားလုံးသည် နိုင်ငံနှင့် နိုင်ငံစီးပွားရေးတို့၏ ပြိုင်ဘက်မဟုတ်ဘဲ အခွန်ပေးမည့် အခွန်ထမ်းများသာ ဖြစ်သည်ဟု သဘောထားရန်။
နိုင်ငံပိုင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် နိုင်ငံသားများ၏ သက်သာ ချောင်ချိရေးအတွက်သာလျှင် ပုဂ္ဂလိကပိုင် မပြုဘဲ ဆက်လက်လုပ်ကိုင်ခွင့်ရှိပြီး နိုင်ငံတော်၏ အကျိုးအမြတ်အတွက်ဆိုလျှင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်း အားလုံးထံမှ အခွန်ရရှိအောင် ကောက်ယူရန်သာ ဖြစ်ပေသည်။
ခေတ်မီနိုင်ငံ တည်ဆောက်ရေးဆိုရာတွင်လည်း နိုင်ငံတော်များ၏ တာဝန်မှာ နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေး၊ နယ်ပယ်အားလုံး ခေတ်မီရေးကို ဆောင်ကြဉ်းပေးရန် တာဝန်ရှိသည်ဖြစ်ရာ အောက်ထစ်ဆုံး ခေတ်မီရေးကို လုပ်မပေးနိုင်လျှင် သူ့သဘောသူဆောင်၍ ကျွဲကူးရေပါ ဖြစ်နေသော ခေတ်မီရေးကို မတားမြစ်အပ်ပေ။
အသွင်ကူးပြောင်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ရပ် စတင်ချိန်တွင် ပြည်သူလူထုတို့၏ မျှော်လင့်ချက်များ အမြင့်ဆုံးသို့ ရောက်ရှိနေချိန်ဖြစ်၍ မဖြစ်နိုင်သော မျှော်လင့်ချက်များကို မဖြစ်နိုင်ကြောင်း ရှင်းပြရန်၊ ဖြစ်နိုင်သော မျှော်လင့်ချက်များကို မည်သို့ စည်းကမ်းပြည့်ဝစွာ ပူးပေါင်းပါဝင် ရရှိနိုင်ကြောင်း ရှင်းပြရန် စသည်များ တာဝန်ရှိပါသည်။

Ref:http://thevoicemyanmar.com/index.php?option=com_content&view=article&id=981:2011-03-25-19-07-30&catid=101:editorial&Itemid=483

Read more »

Posted in: Opinion

ကၽြမ္းက်င္ဝန္ထမ္း ျဖစ္လာဖို႔

ဟိုးအရင္ ႏွစ္ဆယ့္ငါးႏွစ္ေလာက္က အစိုးရဌာန တစ္ခုမွာ အလုပ္ဝင္လုပ္ ခဲ့ဖူးတယ္။ ခုႏွစ္အားျဖင့္ ဆိုရရင္ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္က ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ ကာလက ကၽြန္ေတာ္ဟာ ဘြဲ႕ရၿပီး အသက္ ႏွစ္ဆယ့္သံုးႏွစ္ေက်ာ္ အရြယ္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ဘြဲ႕ရၿပီးၿပီဆိုေတာ့ အလုပ္လုပ္ရမယ္ေပါ့။ အဲဒီ အခ်ိန္တုန္းက ဘာေစ်းကြက္ စီးပြားေရးမွ မရွိေသးသလို ဘယ္ကုမၸဏီမွလည္း ေပၚမလာ ခဲ့ေသးပါဘူး။ ဒီေတာ့ ဌာနဆိုင္ရာ ေတြမွာပဲ တစ္ခုၿပီး တစ္ခု ေလဘာထပ္ၿပီး အလုပ္ေလွ်ာက္ ရပါတယ္။
အဲဒီလိုနဲ႔ ေကာ္ပိုေရးရွင္း တစ္ခုမွာ အလုပ္ရခဲ့တယ္။ လစာက ရွားပါးစရိတ္ မပါ တစ္ရာ့ငါးဆယ္ က်ပ္ကစၿပီး ရတယ္။ အဲဒီ တစ္ရာ့ငါးဆယ္ က်ပ္နဲ႔ စတဲ့လစာက ကၽြမ္းက်င္လစာလို႔ ဆိုၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္သူငယ္ခ်င္း တစ္ဦးကေတာ့ ဌာနတစ္ခုမွာ ကြန္ပ်ဴတာ ကတ္ျပားေဖာက္ စာေရးဆိုၿပီး အလုပ္ရတယ္။ သူ႔ရဲ႕ လစာက တစ္ရာ့သံုးဆယ္ က်ပ္ကစတယ္။ အဲဒီလစာက ကၽြမ္းက်င္လစာ မဟုတ္ဘူးတဲ့။ သူ႔ရဲ႕ အစ္မက ေနာက္ၿပီးေတာ့ သူ႔ေမာင္ကို ေျပာပါတယ္။ “နင္က မကၽြမ္းက်င္ေတာ့ တစ္ရာ့သံုးဆယ္ က်ပ္ကေန စၿပီးေတာ့ လခ ရတာေပါ့၊ နင့္သူငယ္ခ်င္းက ကၽြမ္းက်င္ေတာ့ တစ္ရာ့ငါးဆယ္ က်ပ္ကေန စၿပီး လခရတာေပါ့” တဲ့။
အဲ့ဒီ အခ်ိန္တုန္းက ကၽြမ္းက်င္စေကး လစာကို မရဘဲ ရွားပါးတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ ထိေတြ႕ခြင့္ရတဲ့ ကၽြန္ေတာ့္ သူငယ္ခ်င္းဟာ အခုေတာ့ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ Computer Programmer တစ္ဦး ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဌာနဆိုင္ရာ ေတြမွာလည္း ကၽြမ္းက်င္လစာ စေကးနဲ႔ ႐ိုး႐ိုးလစာ စေကးတို႔ ခြဲျခား သတ္မွတ္ျခင္း မရွိေတာ့ဘူးလို႔ ယူဆမိပါတယ္။
လာမယ့္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္မွာ အာဆီယံရဲ႕ လြတ္လပ္တဲ့ ကုန္သြယ္မႈ ေဒသ AFTA ကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ေတာ့မယ္ ဆိုတာကို သတင္းေတြမွာ ဖတ္ရ၊ ၾကားသိရတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ လိုအပ္တဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြကို ယခု အခ်ိန္ကတည္းက ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ ေဆာင္ရြက္ထားရွိ သင့္တယ္လို႔ စီးပြားေရး ပညာရွင္ေတြ၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြက တညီတၫြတ္တည္း သံုးသပ္ေျပာဆို ၾကတဲ့ အသံေတြကို ၾကားသိရပါတယ္။
Trade ဆိုတဲ့ ကုန္သြယ္ေရးမွာ Goods ဆိုတဲ့ ကုန္ပစၥည္း၊ Services ဆိုတဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈ၊ Investment ဆိုတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ၊ Capital ဆိုတဲ့ အရင္းအႏွီးနဲ႔ Skilled Labour ဆိုတဲ့ ကၽြမ္းက်င္လုပ္သားေတြ ပါဝင္တယ္လို႔ ဆိုၾကတယ္။ ဒီေနရာမွာ Skilled Labour ဆိုတဲ့ ကၽြမ္းက်င္လုပ္သား ေတြရဲ႕ အခန္းက႑ကလည္း အေရးပါ အရာေရာက္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တုန္းကေတာ့ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ လူသားရင္းျမစ္ရဲ႕ အခန္းက႑ကို သိပ္ၿပီး အေလးမထား ခဲ့ပါဘူး။ အခု အခ်ိန္မွာေတာ့ လူသားရင္းျမစ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကၽြမ္းက်င္မႈကို အေလးထား စဥ္းစား ခဲ့ၾကပါၿပီ။ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ အလုပ္သမားေတြ ျဖစ္လာေအာင္ ေလ့က်င့္ျပဳစု ပ်ိဳးေထာင္မႈေတြ ျပဳလုပ္ေနတာကိုလည္း ေတြ႕ျမင္ၾကရ ပါတယ္။
အလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေရး ေအဂ်င္စီေတြကလည္း ဝန္ထမ္းအရည္အေသြး ျမႇင့္သင္တန္းေတြ ဖြင့္လွစ္သင္ၾကား ပို႔ခ်ေပးေနတာကို ေတြ႕ရတယ္။ လက္ရွိအခ်ိန္ လုပ္ငန္းခြင္တိုင္းမွာ ကၽြမ္းက်င္မႈရွိတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြ လိုအပ္ ေနေသးတယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ဘြဲ႕ေတြ၊ ဒီဂရီေတြ၊ ဒီပလိုမာေတြ၊ ေအာင္လက္မွတ္ေတြ ရရွိလိုက္တာနဲ႔ ကၽြမ္းက်င္ဝန္ထမ္း ျဖစ္မလာႏိုင္ပါဘူး။ လုပ္ငန္းခြင္ အေတြ႕အႀကံဳလည္း အထိုက္အေလ်ာက္ေတာ့ လိုအပ္ပါေသးတယ္။ အလုပ္ခန္႔အပ္မယ့္ သူေတြကလည္း လုပ္ငန္းခြင္ အေတြ႕အႀကံဳ မရွိရင္ အလုပ္မခန္႔ခ်င္ ၾကပါဘူး။ အလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေနၾကတဲ့ လူငယ္တခ်ိဳ႕ အေနနဲ႔လည္း အလုပ္လုပ္ခ်င္ေပမဲ့ လုပ္ငန္းခြင္ အေတြ႕အႀကံဳ မရွိေသးတဲ့ အတြက္ အလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြတဲ့ ေနရာမွာ အခက္အခဲ ရွိေနတာကို ေတြ႕ရျပန္တယ္။
အလုပ္အေပၚ တန္ဖိုးထားတတ္တဲ့ စိတ္ရွိမွ ႀကိဳးစား လုပ္ကိုင္ခ်င္စိတ္ ရွိမွ ကၽြမ္းက်င္မႈ ရွိလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြမ္းက်င္မႈ ရွိမွပဲ လုပ္ငန္းခြင္မွာ ေပ်ာ္ရႊင္မႈ ရွိလာႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္မွာ ေပ်ာ္ရြင္မႈ ရွိမွပဲ လုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြမ္းက်င္မႈ ရွိတယ္ဆိုတာက ကိုယ္လုပ္တဲ့ လုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္ သေဘာေပါက္ ေနတာလို႔ ယူဆမိပါတယ္။ အဲဒီလို ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္ သေဘာေပါက္ ေနမွပဲ သပ္သပ္ရပ္ရပ္နဲ႔ ကၽြမ္းက်င္စြာ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ ႏိုင္မွာျဖစ္တယ္။ ကၽြမ္းက်င္စြာ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ ေနသူေတြ ရွိမွပဲ လုပ္ငန္းရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ထေျမာက္ ေအာင္ျမင္ၿပီး လုပ္ငန္း အေနအထား တိုးတက္ျမင့္မား လာမွာျဖစ္ပါတယ္။
ေက်ာင္းေတြ၊ တကၠသိုလ္ ေကာလိပ္ေတြ ကေန ထြက္လာခဲ့တဲ့ လူတိုင္းကို ၿပီးျပည့္စံု လံုေလာက္ၿပီလို႔ ယူဆလို႔ မရပါဘူး။ ဆိုလိုတာက ဘြဲ႕ေတြ ဒီဂရီေတြ ရခဲ့ေပမဲ့လည္း လုပ္ငန္းခြင္မွာ အံဝင္ခြင္က် ျဖစ္ၿပီလို႔ မဆိုႏိုင္ပါဘူး။ ပညာေခတ္လို႔ ေခၚေဝၚသမုတ္ ေနၾကတဲ့ ဒီေန႔ ဒီအခ်ိန္မွာ ဆိုရင္ ပိုၿပီးေတာ့ေတာင္ ေလ့လာသင္ယူ စရာေတြ ရွိေနပါေသးတယ္။ သီအိုရီခ်ည္းပဲ ကၽြမ္းက်င္တဲ့သူကို ကၽြမ္းက်င္လုပ္သား အျဖစ္ မသတ္မွတ္ ႏုိင္သလို လက္ေတြ႕ သက္သက္ပဲ သိရွိေနသူ ကိုလည္း ကၽြမ္းက်င္သူ အလုပ္သမား အျဖစ္ သတ္မွတ္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ အခ်က္ေတြ ရွိေနေသးတယ္လို႔ ယူဆမိပါတယ္။ ကၽြမ္းက်င္ အလုပ္သမား ျဖစ္လာဖို႔ ဆိုရင္ ေလ့က်င့္ျခင္းနဲ႔ ပညာေပးျခင္း အပိုင္းကို ျပဳလုပ္သင့္ပါတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္ကို ဝင္ေရာက္လာခဲ့ၿပီး လိုအပ္ခ်က္ ရွိေနေသးတဲ့ ဝန္ထမ္းေတြ အတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး ေလ့က်င့္ျခင္းနဲ႔ ပညာေပးျခင္းကို ျပဳလုပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီကိစၥဟာ ဝန္ထမ္းတိုင္း အတြက္ ျပဳလုပ္သင့္တယ္လို႔ ယူဆမိပါတယ္။
စက္မႈဘက္ဆိုင္ရာ ဝန္ထမ္း၊ ႐ံုးလုပ္ငန္း ဆုိင္ရာဝန္ထမ္း စသျဖင့္ အၾကမ္းအားျဖင့္ ဝန္ထမ္းေတြကို ခြဲျခားသတ္မွတ္ ႏိုင္သလို မိမိတို႔ သက္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းအလိုက္ ကၽြမ္းက်င္မႈ ရွိေအာင္ ျပဳလုပ္ထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ စက္မႈဘက္ဆိုင္ရာ ဝန္ထမ္းေတြ အေနနဲ႔ ေက်ာင္းကေန ထြက္လာၿပီး ဘြဲ႕ဒီဂရီ ရလာ႐ံုနဲ႔ ကၽြမ္းက်င္ေနတယ္ ဆိုတာ ေျပာဖို႔ ခဲယဥ္းပါတယ္။ အေတြ႕အႀကံဳ အရေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆီမွာ လုပ္ငန္းခြင္ ေရာက္မွ ကိုယ့္ရဲ႕ ႀကိဳးစား အားထုတ္မႈေၾကာင့္ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ အင္ဂ်င္နီယာေတြ၊ စက္မႈလုပ္သားေတြ ျဖစ္လာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အဲဒီဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ သက္ဆိုင္ရာ အလုပ္ေတြကို ကၽြမ္းက်င္လာေအာင္ လုပ္ငန္းခြင္ထဲ ေရာက္ရွိၿပီးသား ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ အတူ ညီတူညီမွ် လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ မယ္ဆိုရင္ေတာ့ သင္ၾကားျပသ ေပးရမွာပါပဲ။
သင္ၾကားျပသ ေပးမႈနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ဝန္ထမ္းအသစ္ရဲ႕ အထက္က တာဝန္ရွိသူ အေပၚမွာ မူတည္ေနပါတယ္။ အနီးကပ္ဆံုး ဝန္ထမ္းအသစ္ရဲ႕ အထက္က တာဝန္ရွိသူက သင္ၾကားျပသမႈ ျပဳသင့္ပါတယ္။ လုပ္ငန္း အေနအထား အရ တာဝန္ရွိသူ အထက္ပုဂၢိဳလ္က သင္ၾကားျပသ ေပးဖို႔ မအားမလပ္ ျဖစ္ေနရင္ လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ ရွိၿပီးသား ကၽြမ္းက်င္ဝန္ထမ္းကို သင္ၾကားျပသဖို႔ တာဝန္ ေပးသင့္ပါတယ္။ အဲ့ဒါမွ ဝန္ထမ္း အသစ္အေနနဲ႔ ဘာကို လုပ္ရမွန္းမသိ ေယာင္ခ်ာခ်ာ ျဖစ္မႈကေန ကင္းေဝးမွာပါပဲ။
သင္ၾကားျပသမႈမွာ ရည္ရြယ္ခ်က္ ေလးခု ရွိပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့

1. ကိုယ့္အတြက္ အသိဉာဏ္ ဗဟုသုတေတြကို တိုးပြားလာေစၿပီး ကိုယ္လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ လုပ္ငန္းအတြက္ အတတ္ပညာ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ညႇိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ ႏုိင္ဖို႔ျဖစ္တယ္။
2. လုပ္ငန္းမွာ ေပၚေပါက္လာႏိုင္တဲ့ အတတ္ပညာ ဆိုင္ရာ ျပႆနာနဲ႔ အျခားေသာ ႏွီးႏႊယ္ဆက္စပ္ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တဲ့ ျပႆနာရပ္ေတြကို ေျဖရွင္းတဲ့ ေနရာမွာ အက်ံဳးဝင္ေစဖို႔ အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။
3. သင္ယူသူအတြက္ တိုးတက္မႈ ျဖစ္ေစၿပီး နားလည္မႈ က်ယ္ျပန္႔လာေစကာ လုပ္ငန္းခြင္ အပါအဝင္ လူမႈ အဖြဲ႕အစည္း အတြက္ အက်ိဳးရွိေစကာ ေနထိုင္မႈ ဘဝမွာ အဆင္ေျပေစဖို႔ အတြက္ ျဖစ္တယ္။
4. သင္ယူသူ အေနနဲ႔ လက္ရွိ လုပ္ကိုင္ေနရတဲ့ ရာထူးအတြက္သာ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖုိ႔ မဟုတ္ဘဲ ေရွ႕ဆက္ရမယ့္ ရာထူးေနရာ၊ ပိုမိုလာမယ့္ တာဝန္ဝတၱရား လုပ္ငန္းေဆာင္တာ ေတြအတြက္ လုပ္ကိုင္ႏိုင္ေအာင္၊ အဆင့္ျမင့္တဲ့ လုပ္ငန္းဆိုင္ရာ အသိပညာ ဗဟုသုတ ေတြကို ဆက္လက္ ရွာမွီးႏိုင္ေအာင္ အသင့္ျပင္ဆင္ ထားျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

လုပ္ငန္းခြင္ကို ေရာက္ရွိလာမယ့္ ဝန္ထမ္း အသစ္အတြက္ သူလုပ္ေဆာင္ရမယ့္ တာဝန္ဝတၱရား လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မယ့္ လုပ္ငန္း အေတြ႕အႀကံဳ ရွိခဲ့သူ၊ အထူးတလည္ ကၽြမ္းက်င္ရင္းႏွီး ၿပီးသားလူ ဆိုရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးေပါ့။ အဲဒါဆိုရင္ သူ႔ကို ခန္႔အပ္လိုက္တဲ့ လုပ္ငန္း အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ တာဝန္ ေပါ့သြားပါလိမ့္မယ္။ ဘာတာဝန္လဲ ဆိုရင္ ေလ့က်င့္ သင္ၾကားျခင္းနဲ႔ ပညာေပးျခင္း တာဝန္ပါ။ အဲဒီလို ျဖစ္မလာခဲ့ဘူး ဆိုရင္ေတာ့ ခန္႔အပ္လိုက္တဲ့ လုပ္ငန္း အဖြဲ႕အစည္း အေနနဲ႔ ဝန္ထမ္းအသစ္ကို ေလ့က်င့္ သင္ၾကားျခင္း ျပဳလုပ္ ရမွာပါပဲ။ အခ်ဳပ္ဆိုရရင္ေတာ့ သင္ယူသူ ကိုယ္တုိင္က လုိလိုခ်င္ခ်င္နဲ႔ ရယူဖို႔က အေရးႀကီးဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို မဟုတ္ရင္ေတာ့ အဲဒီလုပ္ငန္း အဖြဲ႕အစည္းကေန ကင္းကြာသြားမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အၫႊန္း - THE NATURE OF MANAGEMENT
             By H.R.LIGHT
 Ref : http://news.yatanarpon.com.mm/business/article-4512

Read more »

Posted in: Management

မတ္မတ္ျမန္ျမန္ မွန္မွန္ျမဲျမဲ

ဟိုတစ္ေလာက ကိုေအာင္ေမာင္းနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ သြားရင္းလာရင္း လမ္းမွာ ဆံုၾကပါတယ္။  အဲေတာ့ ဆံုခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေယာက္ ဘယ္သြားရင္ ေကာင္းမလဲ စဥ္းစားရင္းနဲ႔ ႏွစ္ေယာက္သား မေရာက္တာၾကာတဲ့ မႏၲေလး ကန္ေတာ္ႀကီးရဲ႕ (တက္ေသးအင္း) အေနာက္ဘက္က ေနၿပီး ေရႊၾကက္ယက္နဲ႔ စစ္ကိုင္း တံတားသစ္ဘက္ကို ေဖာက္ထားတဲ့ ကန္ပတ္လမ္းဘက္ကို ေရာက္ျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အမွန္ကေတာ့ ဒီလမ္းက တံတားဦး ေလယာဥ္ကြင္းကို သြားဖို႔ ရည္ရြယ္ၿပီး ေဖာက္ထားတဲ့ အျမန္ လမ္းမႀကီးပါ။ ဒီလမ္းကေလးက အေနာက္ဘက္ကို ၾကည့္လိုက္ရင္ စစ္ကိုင္းေတာင္ တစ္ေၾကာလံုးက ဘုရား ေစတီေတြကို ျမင္ကြင္းက်ယ္နဲ႔ ျမင္ေနရၿပီး အနားသတ္က ေတာင္တန္း၊ အလယ္ၾကားက ျမစ္မင္းဧရာ၊ အဆံုးမွာ လယ္ကြင္းျပင္ အေရွ႕ဘက္ကေတာ့ သစ္ပင္ရိပ္ေတြၾကားက ျမင္ေနရတဲ့ ေစတီ ပုထိုးေတြနဲ႔ သိပ္ကို သာယာပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏွစ္ေယာက္က လမ္းေဘးနားက လူရွင္းတဲ့ အေၾကာ္ဆိုင္ေလးမွာ ထိုင္ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ကိုေအာင္ေမာင္းမွာ အေရာင္းအဝယ္နဲ႔ ဆက္စပ္ပတ္သက္ ေနတဲ့ ဇာတ္လမ္းေလးေတြ ရိွတတ္ပါတယ္။ ဒီဇာတ္လမ္းေလးက သူေျပာျပတာ ဆိုေတာ့ ကိုေအာင္ေမာင္း ေျပာတာ နားေထာင္ ေနတယ္လို႔ပဲ မွတ္လိုက္ပါေနာ္။

တစ္ရက္ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ တိုင္ပင္စရာရိွလို႔ ေတြ႕ရေအာင္ဆိုၿပီး “ေမာင္ႏိုင္” ဆိုတဲ့ ကုန္သည္ေလး တစ္ေယာက္က ဖုန္းဆက္လာပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း ႏွစ္ေယာက္လံုး အားတဲ့ အခ်ိန္ညပိုင္း အိမ္ကိုလာဖို႔ ေခၚလိုက္ပါတယ္။ ေမာင္ႏိုင္ ေရာက္လာေတာ့ အိမ္မွာ မေျပာခ်င္ဘူး ဆိုတာနဲ႔ တက္ေသးအင္း ကန္ေတာ္ႀကီး ေဘးက အုတ္ခံုေလးေပၚမွာ ႏွစ္ေယာက္သား ထိုင္ျဖစ္ပါတယ္။ ေမာင္ႏိုင္က “သူဘယ္လို ေျဖရွင္းရရင္ ေကာင္းမလဲ” ဆိုတဲ့ ပုစၧာေလးကို ယူလာတာပါ။ ေတာင္ႀကီးက သူ႔ကုန္သည္ဆီမွာ သိန္း ရာဂဏန္းေလာက္ ျမႇဳပ္ေနပါသတဲ့။ ဆံုးေတာ့လည္း မဆံုးႏိုင္ပါဘူး။ ေငြေၾကး ေတာင့္တင္းခိုင္မာတဲ့ ကုန္သည္၊ နာမည္ေကာင္းရိွတဲ့ ကုန္သည္လည္း ျဖစ္ပါသတဲ့။ ခက္တာက ေမာင္ႏိုင္က သူမ်ားေဖာက္သည္ကို သူက အတင္း လုေရာင္းထားတာ။

စ ေရာင္းစက ေငြအေၾကာင္း မေျပာဘဲ အေႂကြးေတြ မ်ားမ်ားေပးၿပီး အရ ယူထားတာ။ ခက္တာ တစ္ခုက ဝယ္ရင္သာ ကုန္သည္က တိုက္႐ိုက္ ဖုန္းနဲ႔ ေအာ္ဒါ တက္လိုက္တာ။ ေငြေပးရင္း မန္းေလးက သူ႔ညီအိမ္မွာ ေငြလႊဲသေဘာမ်ဳိးနဲ႔ သြားသြားထုတ္ေနရတာ။ စ ေရာင္းစကေတာ့ သူက တစ္ပတ္ကို သိန္း သံုးေလးဆယ္ ခ်ေပးတာ ေလာက္တယ္ေလ။ အခု သူကလည္း ေရာင္းအား တက္လာေတာ့ သူယူတဲ့ ကုန္ဘိုးက တစ္ပတ္ကို သိန္း ရာဘရိတ္ေလာက္ အသာေလး ေရာက္သြားေပမယ့္ သူျပန္ခ်ေပးတဲ့ ေငြက စယူစက အတိုင္း သိန္း သံုးေလးဆယ္ပဲ ျဖစ္ေနေတာ့ ေမာင္ႏိုင္မွာ ေငြၾကပ္သြားတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္လည္း ေငြအေၾကာင္း ေျပာလုိက္ရင္ စိတ္ခုသြားမွာ ေၾကာက္ေတာ့ မေတာင္းရဲျပန္ဘူး။ ကိုယ့္အတတ္နဲ႔ ကိုယ္ဆူးတယ္ဆိုတဲ့ ပံုစံ ျဖစ္ေနသေပါ့။ ဒါနဲ႔ပဲ ဘယ္လုိလုပ္ရင္ ေကာင္းမလဲ ဆိုၿပီး ကၽြန္ေတာ့္ဆီကို ေျပးလာတာပါ။

“မင္းသူ႔ကို တိုက္႐ိုက္ႀကီး အေႂကြး သြားမေတာင္းနဲ႔။ ဖုန္းနဲ႔လည္း ေငြၾကပ္တာ ျပဳတာ သူ႔ကိုလည္း မေျပာနဲ႔။ သူ႔ညီကိုလည္း မေျပာနဲ႔။ သူမွာတဲ့ ပစၥည္းကိုလည္း အေႂကြးမ်ားေနတယ္ ဆိုၿပီး မပို႔ဘဲ မေနနဲ႔။ မင္းကိုယ္တိုင္ လက္ေဆာင္ ပစၥည္းေတြနဲ႔ သူတို႔ၿမိဳ႕ကို အေၾကာင္းတစ္ခုျပၿပီး အလည္ေရာက္လာသလို သြားၿပီးရင္ မင္းလည္း နည္းနည္းပါးပါး ခ်တတ္တာပဲ စားေသာက္ဆိုင္ တစ္ဆိုင္မွာ စားရင္းေသာက္ရင္း စကားစျမည္ ေျပာသလိုနဲ႔ မင္းအခက္အခဲေတြကို ေျပာျပလိုက္ ဒါဆိုရင္ ပြဲသိမ္းပဲ” လို႔ သင္ေပးလိုက္တယ္။

ေနာက္ႏွစ္ပတ္ေလာက္ ေနေတာ့ သူ႔ဆီက ဖုန္းဝင္လာပါတယ္။ အိမ္မွာ ေတာင္ႀကီးျပန္ လက္ေဆာင္ ဝင္ေပးခဲ့တယ္ ဆိုတာရယ္၊ သူ႔ကိစၥ အဆင္ေျပသြားတယ္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရယ္၊ သတင္းေကာင္းေလး ၾကားရပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းၿပီးလို႔မွ သိပ္မၾကာခင္မွာ ေဖာက္သည္ေတြဆီက ေမာင္ႏိုင္နဲ႔ အေရာင္းအဝယ္ လုပ္ရင္ အရင္လို ေငြမျမန္ဘူး၊ ေငြၾကာတယ္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း၊ ခ်ေပးထားတဲ့ အေႂကြးဆိုရင္လည္း အလိုက္တသိနဲ႔ ေပးတယ္ဆိုတာ မရွိေတာ့ဘဲ မေတာင္းမခ်င္း မေပးဘူး ဆိုတဲ့ အသံေလးေတြ ဟိုကဒီက တစ္စြန္း တစ္စ ၾကားလာရတယ္။ ကၽြန္ေတာ္အေတြးထဲမွာ ေမာင္ႏိုင္ အေၾကာင္းက တစ္ဝဲလည္လည္ ျဖစ္လာပါတယ္။

သူနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ စေတြ႕တာ လြန္ခဲ့ေသာ ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ကပါ။ အဲဒီ အခ်ိန္တုန္းက ကၽြန္ေတာ္ကလည္း ေစ်းကို ေန႔တိုင္း ဆင္းေနရတဲ့ ေရာင္း၊ ေတာင္း ဘဝပါ။ ေရာင္းေတာင္းဆိုတာ မနက္ကို ေစ်းလိုက္ေရာင္းတယ္။ ညေနအေႂကြး လိုက္ေတာင္းတယ္ကို ဆိုလိုတာပါ။ သူက အစက ေက်ာင္းၿပီးကာစမွာ သူ႔အေဖရဲ႕ မိတ္ေဆြ ဖြင့္ထားတဲ့ ျမန္မာ ဘယေဆးဆိုင္မွာ အလုပ္ လုပ္ပါတယ္။ သူ႔ဆရာက အဂၤလိပ္ေဆး လံုးဝ မေရာင္းပါဘူး။ ဒီေတာ့ အဲဒီ ဆိုင္ကိုလာတဲ့ ေဖာက္သည္ေတြက အဂၤလိပ္ေဆး လိုခ်င္ရင္ သူ႔ကို ဝယ္ခိုင္းပါတယ္။ ေနာက္ဝယ္တာမ်ားေတာ့ ဆိုင္ရွင္ေတြနဲ႔ သူက ရင္းႏွီးလာတဲ့အခါ နယ္က မွာလိုက္တဲ့ ပစၥည္းကို သူတို႔ဆိုင္ လာဝယ္ခ်င္ေအာင္ ဆြဲေဆာင္တဲ့ အေနနဲ႔ ေမာင္ႏိုင္ကို ဝယ္ေပးတဲ့ ေငြပမာဏ အေပၚမွာ ေကာ္မရွင္ စားေပးပါတယ္။ သူ႔ဆရာ ေဖာက္သည္ေတြကလည္း အဂၤလိပ္ေဆး ဆိုရင္ သူ႔ကိုပဲ အလကား အဝယ္ခိုင္းတာကေန ဝယ္တဲ့ သူကလည္း ေကာ္မရွင္ေပး ၿပီးခိုင္းတဲ့ အဝယ္ေတာ္ သေဘာမ်ဳိးထိ တိုးတက္လာပါတယ္။ သူကလည္း ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အဆင္ေျပေအာင္ အၿမဲတမ္း ေဆာင္ရြက္ေပးတာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

သူ႔ဆရာဆုိင္မွာ အလုပ္ လုပ္ေနရင္းက သံုးႏွစ္ေလာက္ၾကာတဲ့ အခါမွာ သူ႔အမ်ဳိးသမီးက အဲဒီတုန္းက ပုဂၢလိက ဘဏ္ဝန္ထမ္းပါ။ သူအိမ္ေထာင္က်ၿပီးလို႔ မၾကာခင္ အားလံုးက တိုက္တြန္းတာရယ္ သူကိုယ္တိုင္ကလည္း သူမ်ားအလုပ္က ႐ုန္းထြက္ခ်င္တာရယ္ သူဝယ္ေနတဲ့ ဆိုင္ေတြကလည္း အကူအညီေပးမယ္ ဆိုတာရယ္ေၾကာင့္ ေဆးဆိုင္ေလး စဖြင့္ ျဖစ္သြားပါတယ္။ အစကေတာ့ သူ႔ဆရာကို အားနာေတာ့ အဂၤလိပ္ေဆးနဲ႔ စခဲ့ေပမယ့္ ေနာက္အားလံုးက တုိက္တြန္းေတာ့ သူကၽြမ္းက်င္တဲ့ ျမန္မာေဆးက အဓိကလို ျဖစ္သြားပါတယ္။ အစကေတာ့ ဆိုင္မွာ သူတစ္ေယာက္တည္းပါ။ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ သူအမ်ဳိးသမီးကလည္း ဘဏ္က ဝန္ထမ္း ေလွ်ာ့ခ်အထဲမွာ အိမ္ေထာင္သည္ ဆိုၿပီး အေလွ်ာ့ ခံလိုက္ရပါတယ္။ ဒီေတာ့ အလိုလို ဆိုင္ေပၚကို ေရာက္လာေတာ့တာေပါ့။ တိုတိုေျပာရရင္ ႀကိဳးလည္းႀကိဳးစား လုပ္အားကလည္း တိုးလာေတာ့ သူတို႔ ဆိုင္ကေလးက ခဏေလး အတြင္းမွာ စည္ပင္လို႔ စီးပြား တက္လာတယ္လို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။

သည္ေတာ့ မိန္းမမ်ား ထံုးစံအတိုင္း စီးပြားတက္ၿပီဆိုတာနဲ႔ လူသိေအာင္ ႂကြယ္ေတာ့တာပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ားရဲ႕ ထံုစံလို ျဖစ္ေနတာက စီးပြားတက္တယ္ ဆိုရင္ ေရႊေငြလက္ဝတ္ ရတနာေတြ၊ အိမ္အသံုးေဆာင္ ပစၥည္းေတြ၊ အိမ္ေတြ၊ ျခံေတြ လိုလိုမလိုလို ဝယ္ျပၾကတာပါပဲ။ စီးပြားတက္ေၾကာင္း ျပတဲ့အေနနဲ႔ ေရႊဝယ္မယ္၊ စိန္ဝယ္မယ္ ဆိုလည္း သူက “ဝယ္ေစ” ။ မိန္းမက ဆုိင္ကယ္ ဝယ္ခ်င္တယ္၊ ကားဝယ္ခ်င္တယ္ဆို “ဝယ္ေစ” ေပါ့။ ေနစရာ အိမ္ရိွေပမယ့္လည္း ကိုယ္လည္း မေနႏိုင္ဘဲနဲ႔ ဝယ္ေစဆိုေတာ့ ေဘးကအျမင္မွာ ေမာင္ႏိုင္တို႔ လင္မယား ခဏေလးနဲ႔ စီးပြားတက္တယ္လို႔ တိုးလာတဲ့ အိမ္အသံုးအေဆာင္ေတြကို ၾကည့္လို႔ အားလံုးက မွတ္ခ်က္ခ်ၾကတာကို ေက်နပ္ေနပါသတဲ့။

တကယ္ေတာ့ တိုးလာတဲ့ အိမ္အသံုးအေဆာင္ေတြကို ၾကည့္လို႔ အားလံုးက မွတ္ခ်က္ခ်ၾကတာကို ေက်နပ္ေနပါသတဲ့။ တကယ္ေတာ့ သူမွာ တိုးပြားလာတယ္ ဆိုတဲ့ အသံုးအေဆာင္ ပစၥည္းေတြ လက္ဝတ္ ရတနာေတြ မ်ားမ်ားလာတာက အေရာင္းအဝယ္ ေကာင္းလို႔ အျမတ္အစြန္းေၾကာင့္ တိုးလာေသာ ေငြလား။ သူမ်ားက ယံုၾကည္လို႔ ေပးထားတဲ့ တစ္ခ်ိန္မွာ မျဖစ္မေန ျပန္ေပးရမယ့္ ကုန္ေႂကြးလား။ ဆိုတာကိုေတာ့ စဥ္းစားမိပံု မေပၚပါဘူး။ မလိုအပ္တဲ့ ေနရာမွာ အသံုးမ်ားေတာ့ ေငြေတြက ေငြေသေတြ ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။ သူကို အေႂကြးမ်ားမ်ား သူမ်ားကေပးေတာ့ သူကလည္း ဒီ့ျပင့္လူေတြကို တစ္ဆင့္မ်ားမ်ား ျပန္ေပး။ မလိုအပ္ဘဲနဲ႔ပဲ ဝယ္ခ်င္ရာေတြကို ဝယ္ဆိုေတာ့ လုပ္ငန္းထဲမွာ ရိွတဲ့ အရင္းအႏွီး လွည့္ပတ္ေငြက တစ္ထက္တစ္စ မသိမသာေလး နည္းနည္းလို႔ လာပါတယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္မွာပဲ သူမ်ားဆီက ျပန္ရမွ သူကလည္း သူမ်ားေပးစရာကို ျပန္ေပးႏိုင္ေတာ့တဲ့ အေနအထားကို ေရာက္မွန္းမသိ ေရာက္လာတာကို သူ သတိမထားမိလိုက္ မသိလိုက္မိပါဘူး။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာ လုပ္ငန္းရွင္ေတြရဲ႕ အားနည္းခ်က္က ေငြေၾကး စီမံခန္႔ခြဲမႈ အားနည္းတာပါပဲ။ ေန႔စဥ္ ဝင္လာတဲ့ ေငြဟာ အားလံုး ကိုယ့္ဟာမဟုတ္ဘူး ဆိုတာကို ေမ့ထားတတ္ၾကၿပီး ရီစရာလို ေျပာရရင္ေတာ့ ငါ့ျခံထဲ ေရာက္ရင္ ငါ့ႏြားလို႔ သတ္မွတ္လိုက္ၾကတာ မ်ားပါတယ္။ သူမ်ားေပးစရာကို ျမန္ျမန္ေပးႏိုင္ေအာင္ ဖယ္ထားမယ္ အမွန္တကယ္ ျမတ္တာကိုမွ သံုးသင့္တာ သံုးလို႔ အရင္းအႏွီး ႀကီးသထက္ႀကီးေအာင္ ပိုေငြကို အရင္းထဲ ျပန္ထည့္မယ္ဆိုတာ အိပ္မက္ထဲေတာင္ မပါသေလာက္ပါ။ စီးပြားတက္ေၾကာင္း ျပတဲ့အေနနဲ႔ ဝယ္ျပမယ္၊ သံုးျပမယ္၊ ဝတ္ျပမယ္၊ လွဴျပမယ္ (စိတ္ရင္း အမွန္ပါလား မပါလားေတာ့ မသိဘူး) အလြန္အကၽြံ လုပ္တယ္ဆိုတဲ့ လူမ်ဳိးပါ။ ဒီလို လုပ္တတ္တာေၾကာင့္ ျဖစ္လာတာကေတာ့ တစ္ခုခုမ်ား ထစ္သြားမယ္။ ကိုယ္အေႂကြးခ်ေပးတဲ့ ကုန္သည္ တစ္ဦးဦးက အထစ္အေင့ါ ျဖစ္သြားမယ္။ ဆိုင္ျပဳတ္သြားလို႔ အေႂကြးေတြမ်ား မေပးႏိုင္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ သူကိုယ္တိုင္ကလည္း စိုက္မဆပ္ႏုိင္တဲ့ ဘဝမ်ဳိးကို ေအာ္တိုမက္တစ္ ေရာက္သြားပါတယ္။ ဒီေတာ့ အၾကပ္႐ိုက္ကုန္ၾက အဆင္မသင့္ရင္ ကိုယ့္ေဖာက္သည္ စီးပြားပ်က္ေတာ့ ကိုယ္ပါေရာၿပီး စီးပြားပ်က္ကုန္ၾကပါေရာ။ အဲဒါက ကိုယ္ရလာတဲ့ အျမတ္တင္ သံုး႐ံုမကဘူး။ သူမ်ားရဲ႕ အရင္းကိုပါ ဆြဲသံုးလိုက္တာေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာပါလုိ႔ ေျပာအၿပီးမွာ ေမာသြားတယ္နဲ႔ တူပါတယ္။ ေရေႏြးၾကမ္းကို ေသာက္ေနပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္က ဒါဆိုေမာင္ႏိုင္တို႔ ဘယ္လိုျဖစ္သြားလဲလို႔ ေမးေတာ့ စီးပြားပ်က္တဲ့ ထိေတာ့ ဆိုးမသြားပါဘူး။ ဒါေပမယ့္လည္း မ်ားမ်ားေငြခ် မေပးႏိုင္ေတာ့ မ်ားမ်ား အေႂကြးယူလို႔ မရဘူး။ ေႂကြး မ်ားမ်ားယူလို႔ မရျပန္ေတာ့ မ်ားမ်ား မေရာင္းႏိုင္ျပန္ဘူးေလ။ ဒီေတာ့လည္းမ်ားမ်ား မျမတ္ဘူးေပါ့ကြာလို႔ ေျပာပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေခါင္းထဲ ျဖတ္ကနဲ ဝင္လာကေတာ့ ငယ္သူငယ္ခ်င္းေလး ခိုင္စိုးပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကေလးဘဝက တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ အရပ္အျမင့္ ၿပိဳင္ၾကရင္ ဒီေကာင္က သူမ်ားထက္ ပိုျမင့္ေအာင္ ေျခဖ်ားေထာက္ ရပ္ေလ့ရိွပါတယ္။ အဲေတာ့ သူ႔အေၾကာင္း သိေနတဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြက ၾကာၾကာ အရပ္ျမင့္ ၿပိဳင္မယ္ဆိုၿပီး စိန္ေခၚပါေလေရာ။ အဲဒီအခါ ခိုင္စုိး မၿပိဳင္ရဲပါဘူး။ ေျခစံုရပ္တဲ့ ေကာင္ေလာက္ ၾကာၾကာ သူမရပ္ ႏိုင္ဘူးဆိုတာ သူ႔ကိုယ္သူ သိေနလို႔ပါပဲ။ ဒီလိုပါပဲ။ ကိုယ္ အရင္းအႏွီး နည္းနည္း သူမ်ားေငြ မ်ားမ်ားနဲ႔ အလုပ္လုပ္တဲ့ သူကလည္း ခိုင္စိုးလို လူစားမ်ဳိးနဲ႔ မထူးပါဘူး။ ကိုယ့္ေငြက နည္းနည္း သူမ်ား ေငြေတြနဲ႔သာ လွည့္ပတ္ အလုပ္ေနရတဲ့ အခ်ိန္ေလးမွာ ကိုယ္ပိုင္အရင္းအႏွီး တိုးသထက္ တိုးေအာင္ အရင္ စုေဆာင္းမယ္။

လုပ္ငန္း လွည့္ပတ္ေငြ ပမာဏ မ်ားသထက္ မ်ားေအာင္ ျပန္ျပန္ ထည့္မယ္လို႔ မစဥ္းစားဘဲ ကိုယ့္ေငြမတိုးပြားခင္ သူမ်ားေငြကို သံုးခ်င္သလို သံုးလိုက္မယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ထားေတြနဲ႔သာ အလုပ္လုပ္ေနမယ္ဆိုရင္ သူ႔ေငြ ကိုယ့္ေငြ မခြဲျခား ဖယ္လို႔ မထားဘဲ ကုန္ေအာင္ သံုးမယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ကေလးကိုသာ မေဖ်ာက္ႏိုင္ရင္ေတာ့ လုပ္ငန္းတစ္ခုကို ေရရွည္တည္ၿမဲေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ လြယ္မယ္ မထင္ပါဘူး။ လူတိုင္းလူတိုင္းဟာ ျမန္ျမန္ဆိုတဲ့ အခ်ိန္ခဏေလး အတြင္းမွာ မတ္မတ္ရပ္ႏိုင္ဖို႔ ကေတာ့ လုပ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ျဖစ္လည္းျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ႏိုင္တဲ့ သာဓကေတြလည္း ရိွၾကပါတယ္။ ဒီလိုျမန္ျမန္နဲ႔ မတ္မတ္ ရပ္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္တယ္ ဆိုေပမယ့္လည္း မွန္မွန္နဲ႔ ျမဲႏိုင္ေအာင္ ေရရွည္ တည္တံ့ေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔ကေတာ့ ပိုၿပီး ခက္ခဲမယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ဒါေလးက ကၽြန္ေတာ့္ အျမင္ေလး ဆိုေတာ့။ ကဲ..မိတ္ေဆြတို႔ကေရာ..။

ကိုေပါက္(မႏၲေလး)

Ref: http://news.yatanarpon.com.mm/business/article-12229

Read more »

Posted in: Life

MBA ဘြဲ႕ရရင္ ဘာျဖစ္မလဲ

စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ပညာသင္ တကၠသိုလ္မ်ားသည္ ယခုအခါ၌ MBA သင္တန္းတစ္ခုကို တက္လုိက္လွ်င္ ေသခ်ာေပါက္ ေအာင္ျမင္ၿပီး လုပ္ငန္းခြင္ထဲတြင္ အသာစီးရမည္ဟု ေၾကာ္ျငာေလ့ ရွိၾကသည္။  အကယ္၍ သင့္တင့္သည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ပညာသင္တကၠသိုလ္ တစ္ခုမွ ဘြဲ႕ရလွ်င္ ထုိလုပ္ငန္းခြင္မ်ား၌လည္း ခန္႔ထားရန္ သင့္ေတာ္ ေကာင္းမြန္သည္ဟု အဓိပၸာယ္ ထြက္ေနသည္။ ထုိ႔ျပင္ အျခား MBA ဘြဲ႕ရသူမ်ားႏွင့္ အခ်ိတ္အဆက္ မိသြားမည္။ အတန္းထဲ၌ တက္ေရာက္ သင္ၾကားသည့္ အေတြ႕အၾကံဳလည္း အနည္းႏွင့္အမ်ား ရမည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ေက်ာင္းလခ အကုန္ခံပါ၊ ထုိအက်ိဳးေက်းဇူး မ်ားကို အရယူလုိက္ပါဟု စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ပညာသင္ တကၠသိုလ္မ်ားက ေၾကညာေလ့ ရွိၾကသည္။ ျပႆနာမွာ ထုိမွ် မလြယ္ပါ။ ေက်ာင္းသားေတြက စီးပြားေရး ပညာသင္ တကၠသိုလ္မ်ား၏ ကတိမ်ားသည္ အႏွစ္မရွိ၊ အကာသက္သက္ ျဖစ္ေၾကာင္း သေဘာေပါက္စ ျပဳလာၾကသည္။ MBA ဘြဲ႕သင္တန္းတြင္ တက္ေရာက္ သင္ၾကားကာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံျခင္းမွ ရရွိသည့္ အက်ိဳးေက်းဇူးမွာ ဂရိျပည္သူ႔ ေႂကြးၿမီမ်ားလုိ ျဖစ္ေနသည္ဟု ေျပာၾကသည္။ အသက္ ၂၅၊ ၃၀ အရြယ္၌ လုပ္ငန္း အသင့္အတင့္ တစ္ခုရွိလွ်င္၊ ကုမၸဏီက အကုန္အက် မခံလွ်င္ MBA ဘြဲ႕ရရန္ သင္ၾကားျခင္းသည္ စြန္႔စားရမႈ ႀကီးမားသည္။ သင့္မွာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း အေတြ႕အႀကံဳ ရွိသည္ဆိုလွ်င္ အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းမွာ ထိုအေတြ႕အႀကံဳမ်ားကို ဆက္လက္ ေလ့လာ ဆည္းပူးရန္၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ပညာသင္ တကၠသိုလ္သြားသည္ထက္ ပို၍ အသံုးဝင္ေအာင္ လုပ္ငန္းခြင္တြင္ ႀကိဳးစားရန္ ျဖစ္သည္။

စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ပညာသင္ တကၠသိုလ္မ်ားက စီးပြားေရး တုိးတက္မႈ ေႏွးေကြးေနသည့္ အခ်ိန္သည္ မိမိပညာေရး အတြက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရန္ အေကာင္းဆံုး အခ်ိန္ဟု ေျပာေလ့ေျပာထ ရွိၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ထုတ္ေျပာေလ့ မရွိသည့္ ကိစၥတစ္ခုမွာ သင့္ေငြကို သူတို႔က လုိအပ္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ သင္၏ ခ်က္လက္မွတ္ကို ေစာင့္စားေနသည့္ စီးပြားေရးပညာသင္ တကၠသိုလ္မ်ား ရွိသည္။ ၎တို႔၏ ေက်ာင္းႏွင့္ သုေတသန လုပ္ငန္းမ်ား အတြက္ ရန္ပံုေငြ လိုအပ္ေနၾကသည္။ ေစ်းကြက္၏ ဝယ္လုိအားႏွင့္ ေရာင္းလိုအားေပၚ မူတည္ၿပီး ခန္႔ထားရသည့္ စီးပြားေရး ပညာသင္ ပါေမာကၡမ်ားလည္း ရွိသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ေက်ာင္းသားေလာင္းမ်ား အေနျဖင့္ သတိထားရသည္မွာ အကယ္၍ MBA ဘြဲ႕သည္ စြန္႔စားရက်ိဳးနပ္သည္ စြန္႔စားထုိက္သည္ဟု ယူဆလွ်င္ အျခားသူမ်ားက အဘယ့္ေၾကာင့္ မတက္ဘဲ ေနၾကသနည္း။ ကိုယ္အထင္ႀကီးေနသည့္ သူမ်ားက MBA ဘြဲ႕မရဘဲ၊ မယူဘဲ ေနၾကသည္က စဥ္းစားရန္ လိုသည္။

ဟားဗတ္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ပညာသင္ တကၠသိုလ္တြင္ မၾကာမီက ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး အသစ္ ေရြးခ်ယ္ခဲ့သည္။ သူသည္ ကိုယ္က်င့္တရားႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္မႈ ပညာတြင္ ကၽြမ္းက်င္သူ တစ္ေယာက္ျဖစ္သည္။ သူ႔ကို ဘလြန္းဘတ္စီးပြားေရး ဂ်ာနယ္က ဂိုမန္ဆက္ခ်္ ကုမၸဏီ၏ ကြန္ဂရက္ လႊတ္ေတာ္တြင္ တင္ျပခ်က္မ်ားကို ၾကည့္ပါသလားဟု ေမးသည့္အခါ သူက “ဟားဗတ္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ပညာသင္ တကၠသိုလ္ဟာ ဘ႑ာေရး ေလာကက ျဖစ္ရပ္ေတြကို အၿမဲတမ္း ေစာင့္ၾကည့္ပါတယ္။ သူတို႔ကို သာဓက ထားၿပီးလည္း အတုယူေလ့ ရွိတယ္။ ထြက္လာတဲ့ သတင္းေတြကိုလည္း ေသေသခ်ာခ်ာ ၾကည့္တယ္။ အနည္းဆံုး ဒီဘ႑ာေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ ဘာေတြ ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတာ နားလည္ေအာင္ ႀကိဳးစားတယ္။ ဂိုမန္ဆက္ခ်္က ဘာျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတာ တစ္ခ်ိန္က်ရင္ ေလ့လာၿပီးေတာ့ တင္ျပမယ္။ အဲဒီလုပ္ငန္းကေန ေလ့လာ တင္ျပစရာေတြ ရွိတယ္” ဟု ေျဖသည္။ သူသည္ ဂိုမန္ဆက္ခ်္ဘက္က ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဂိုမန္ဆက္ခ်္ကို ေဝဖန္သည့္ဘက္က ေသာ္လည္းေကာင္း ရပ္တည္ခဲ့ပံု ရသည္။ သူကကၽြန္ေတာ္တို႔ ေခတ္၏ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း တစ္ခုကိုသာ ေထာက္ျပသည္။ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ေလာကကို သူတို႔က ေထာက္ပံ့ျခင္း မျပဳမီ ဦးစြာ ေလ့လာဖို႔ လုိအပ္ေနေၾကာင္း ျပသေနသည္။ ေလ့လာရာ၌ ေနာက္က်ေနသည္၊ ေႏွးသည္။

အရည္အေသြး ျမင့္လြန္းေနသလား ယေန႔ေခတ္တြင္ တျဖည္းျဖည္း ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေနသည့္ စီးပြားေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ၾကည့္သည့္အခါ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေအာင္ျမင္ရန္ အတြက္ MBA ဘြဲ႕ရရန္ မလုိသည္မွာ ထင္ရွားသည္။ ကမ႓ာေပၚတြင္ နည္းပညာ အရာတြင္ ထိပ္တန္း ကုမၸဏီတစ္ခု ျဖစ္ေသာ၊ ေစ်းကြက္ေပါက္ အရင္းအႏွီး ပမာဏလည္း ႀကီးမားေသာ Apple သည္ မၾကာမီက Microsoft က ေက်ာ္လြန္၍ သြားခဲ့ရာ Apple ကုမၸဏီ၌ ထိပ္တန္း အရာရွိႀကီးမ်ားသည္ MBA ဘြဲ႕ရမ်ား ပါဝင္ျခင္း မရွိသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ကမ႓ာေပၚက ထိပ္တန္း အရင္းအႏွီး ႀကီးမားသည့္ ရန္ပံုေငြ အဖြဲ႕မ်ား၌ အင္ဂ်င္နီယာမ်ား၊ သခၤ်ာ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ေရာင္းဝယ္သမားမ်ား၊ အေတြးအေခၚ ေကာင္းကာ အစီအစဥ္ ဆြဲတတ္သူမ်ားကို MBA ဘြဲ႕ရမ်ားထက္ ပို၍ ဦးစားေပးတတ္သည္ကို ေတြ႕ၾကရသည္။ ကိုယ္က်င့္တရား၊ ပညာေၾကာင့္ မဝံ့မရဲ ျဖစ္ေနသည့္ သူမ်ားထက္ ပို၍ လိုလားသည္။

ထြန္းသစ္စ ႏိုင္ငံမ်ား၌ ၁၉ ရာစုႏွစ္က အေမရိကန္ ဓားျပမ်ားကဲ့သို႔ ဥစၥာဓနမ်ား ရွာေဖြ စုေဆာင္းလာခဲ့ၿပီး MBA အစီအစဥ္၌ ပါဝင္သည့္ သင္တန္းမ်ား၊ ဘာသာရပ္မ်ားကို လံုးဝ မသိဘဲ ႀကီးပြားလာသူမ်ား ရွိသည္။ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ပညာသင္ တကၠသိုလ္မ်ားက သင္ၾကား ေပးလုိက္သည့္ သင္႐ိုးမ်ားသည္ စီးပြားေရး အေျပာင္းအလဲကို အမီ မလိုက္ႏိုင္။ ေဟာင္ေကာင္မွ သူေ႒းႀကီး လီကာရွင္းႏွင့္ မကာအိုမွ စတန္လီဟို သို႔မဟုတ္ ႐ူးပတ္မားေဒါ့တုိ႔သည္ MBA ဘြဲ႕ရမ်ား မဟုတ္ၾက။ သူတို႔က MBA ကို စီးပြားေရး လုပ္ငန္း အခြင့္အလမ္း တစ္ခုအျဖစ္သာ ျမင္ေကာင္းျမင္မည္။ ဤနည္းအားျဖင့္သာ ၎တို႔က MBA သင္တန္းေက်ာင္းမ်ား တည္ေထာင္ကာ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံေကာင္း ျမႇဳပ္ႏွံမည္။ သူတို႔က စရိတ္ ႀကီးမားတာေတြကိုၾကည့္၊ MBA ဘြဲ႕ရ တစ္ေယာက္ႏွင့္ တစ္ေယာက္ လခေတြ မညီမွ်တာေတြကိုျမင္၊ အထူးသျဖင့္ ထိပ္တန္း တကၠသိုလ္မ်ားမွ MBA ဘြဲ႕ရၿပီး ဘ႑ာေရး လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ အတုိင္ပင္ခံ လုပ္ငန္းမ်ား၌ ေရာက္သည့္ လူမ်ား လခ ေကာင္းေကာင္း ရသည္ကို ျမင္မည္။ အမ်ားအားျဖင့္ MBA ဘြဲ႕ရမ်ားတြင္ ေအာင္ျမင္သည့္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား သိပ္မရွိ။

သူတို႔က စီးပြားေရး လုပ္ငန္းသည္ အေျခခံအားျဖင့္ ကိစၥႏွစ္ခုႏွင့္ ပတ္သက္သည္။ တီထြင္ ဆန္းသစ္မႈႏွင့္ ေရာင္းခ်မႈသာ ျဖစ္သည္ဟု ယူဆသည္။ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ပညာသင္ အစီအစဥ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား၌ ထုိဘာသာရပ္ ႏွစ္ခုကို သင္ၾကားေပးျခင္း မရွိ။ MBA ကြန္ရက္မ်ား အမွန္မည္သို႔ ျဖစ္ေနသည္ကိုလည္း စဥ္းစားရလိမ့္မည္။ ဟိုေနရာ၊ ဒီေနရာမွ ေရာက္လာသည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ပညာသင္ ေက်ာင္းသားမ်ားျဖင့္ ကမ႓ာအႏွံ႔ ကြန္ရက္ႀကီး တည္ေဆာက္ႏိုင္စရာ အေၾကာင္းမရွိ။ ကိုယ့္အိမ္မွာ ကိုယ္ကိုယ့္ၿမိဳ႕၊ ကိုယ့္ရြာ၌သာ ေနလွ်င္ ကမ႓ာ့အႏွံ႔ ကြန္ရက္ကို ခ်ိတ္ဆက္စရာလည္း မလုိ။ အေကာင္းဆံုးေသာ ကြန္ရက္ တည္ေဆာက္သည့္ နည္းမွာ ေက်ာင္းသြားသည့္ နည္းလမ္းမဟုတ္။ ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္ရန္သာ ျဖစ္သည္။ ဤနည္းအားျဖင့္ ကိုယ္လိုခ်င္သမွ် MBA ဘြဲ႕ရေတြ၊ မိတ္ေဆြေတြ ရႏိုင္သည္။ သူတို႔က စီးပြားေရး ပညာရွင္ အခ်ိဳ႕ႏွင့္ ေတြ႕ေကာင္းေတြ႕မည္။ ထုိပညာရွင္မ်ား၏ ေလွ်ာက္လႊာမ်ားကို ယူၿပီးလွ်င္ ေဘးဖယ္ ပစ္လုိက္မည္။

ခင္ေမာင္ညိဳ (ေဘာဂေဗဒ)

Ref : http://news.yatanarpon.com.mm/cp/hrjournal/review-10821

Read more »

Posted in: Management

ဘြဲ႕ဒီဂရီ တစ္ခု၏ အသိမွတ္ျပဳခံရျခင္း ရွိမရွိ

ယခု မ်က္ေမွာက္ေခတ္ အခါသမယသည္ ပညာေရးကို အေလးေပး လိုက္စားလာေသာ ေခတ္ျဖစ္လာပါ၍ ဘြဲ႕ရ ပညာတတ္ေတြလည္း ေပါမ်ားေသာ အခ်ိန္အခါ ျဖစ္ပါ၏။ ဘြဲ႕ဒီဂရီ အမ်ိဳးအစားေတြလည္း မ်ားျပားလာရာ

• ျပည္တြင္းက ေပးေသာဘြဲ႕
• ျပည္ပႏိုင္ငံႀကီးေတြက ေပးေသာဘြဲ႕
• စာေပးစာယူဘြဲ႕
• On Line က ယူေသာဘြဲ႕
• ႏိုင္ငံျခား တကၠသိုလ္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္၍ ျပည္တြင္း သင္တန္းေတြက ေပးေသာဘြဲ႕
• ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဘြဲ႕
• အမွန္တကယ္ ေက်ာင္းတက္၍ စာေမးပြဲ ေျဖၿပီးရေသာဘြဲ႕

စသျဖင့္ ဘြဲ႕ဒီဂရီ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေပၚေပါက္လာပါ၏။ ထုိအခါ ၎ ဘြဲ႕ဒီဂရီ အမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍လည္း အယူအဆ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေပၚေပါက္လာရာတြင္ အယူအဆတို႔မွာ စာေပးစာယူ ဘြဲ႕ဆိုလွ်င္ စာသိပ္မတတ္ သလိုလို၊ တကယ္ အခ်ိန္ျပည့္ ေက်ာင္းတက္ပါမွ တတ္ေတာ့မလုိလုိ၊ နာမည္ႀကီး ႏိုင္ငံျခား တကၠသိုလ္ႀကီးေတြက ရေသာဘြဲ႕ကမွ တန္ဖိုး ရွိသလိုလို၊ ျပည္တြင္းက ဘြဲ႕ဆိုလွ်င္ တန္ဖိုး မရွိသလိုလို၊ နာမည္ သိပ္မႀကီးေသာ တကၠသိုလ္တို႔က ရေသာဘြဲ႕ဆိုလွ်င္ အသိမွတ္ျပဳ မခံရသလုိလုိ စသျဖင့္ အယူအဆ ကြဲလြဲမႈေတြလည္း ေပၚေပါက္ လာပါေသာေၾကာင့္ ၎ အယူအဆတို႔ႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ သေဘာတရား အခ်ိဳ႕ကို လက္လွမ္းမီသေရြ႕ တင္ျပအပ္ပါသည္။

အလုပ္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ (လိုင္စင္) ႏွင့္ အဆက္အစပ္ရွိေသာ ဘြဲ႕အမ်ိဳးအစား

ဤဘြဲ႕ အမ်ိဳးအစားမ်ား၏ ဥပမာတို႔မွာ
ေဆးပညာဘြဲ႕ (M.B.B.S)
သူနာျပဳဘြဲ႕ (B.N.Sc)
ဥပေဒဘြဲ႕ (L.L.B) စေသာဘြဲ႕မ်ား ျဖစ္ပါ၏။

ထပ္ဆင့္ ရွင္းလင္းရပါေသာ္ M.B.B.S ဘြဲ႕ရလွ်င္ ဘြဲ႕ႏွင္းသဘင္ တက္ၿပီး ဆရာဝန္ေတာ့ ျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ ေဆးကုသခြင့္ (လိုင္စင္) ကို သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံ၏ ေဆးဘက္ဆိုင္ရာ ဥပေဒျဖင့္ ျပ႒ာန္းထားပါ၏။ M.B.B.S ေအာင္တိုင္း ဆ.မ (လိုင္စင္) မရပါ။ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းခ်က္၊ စည္းကမ္း ျပ႒ာန္းခ်က္အတိုင္း အလုပ္သင္ ဆရာဝန္သင္တန္း ၿပီးေျမာက္ျခင္း စသျဖင့္ ျပ႒ာန္းခ်က္ ရွိသေရြ႕ ေလွ်ာက္ထားၿပီးမွသာ လုိင္စင္ရပါ၏။ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံ ေဆးေကာင္စီ၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ လိုအပ္ပါက တျခားႏိုင္ငံက ဘြဲ႕ေတြျဖစ္လွ်င္ စာေမးပြဲ ျပန္ေျဖရပါသည္။ ထုိအခါ ဘြဲ႕အတြက္ စာေမးပြဲ ေျဖရတာ မဟုတ္ဘဲ လုိင္စင္အတြက္ ေျဖရတာ ျဖစ္ပါ၏။ ဥပေဒ လက္မွတ္မ်ား ျဖစ္ေသာ HGP (High Grade Pleadership), RL (Registered Lawer), LLB (Bachelor of Legal Language) တို႔ ေအာင္ၿပီးလွ်င္လည္း သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံ၏ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းခ်က္ နည္းလမ္းအတိုင္း ေရွ႕ေန လိုက္ပါခြင့္ လိုင္စင္ ေလွ်ာက္ထားရပါ၏။ တျခားႏုိင္ငံက ဥပေဒဘြဲ႕ရမ်ားသည္ လုိအပ္ပါက စာေမးပြဲ ျပန္ေျဖရပါမည္။ ႏုိင္ငံတစ္ခု၏ ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းရွင္တို႔က ေရွ႕ေန၊ ဆရာဝန္၊ သူနာျပဳမ်ားကို ခန္႔ထားပါက လိုင္စင္ရမ်ားကိုသာ ခန္႔ထားခြင့္ ရွိပါ၏။ လိုင္စင္ ထုတ္ေပးရာ၌ တကၠသိုလ္၏ နာမည္ႀကီးတာနဲ႔ မဆိုင္ဘဲ သက္ဆိုင္ရာ ႏုိင္ငံ၏ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႕က လိုင္စင္ ေပးမေပးနဲ႔သာ ဆိုင္၏။ ဥပမာ- UK ႏိုင္ငံက နာမည္ႀကီး အီဒင္ဘာရာ ေဆးေကာလိပ္က M.B.B.S, FRCS ဘြဲ႕မ်ားကိုပင္ USA ႏိုင္ငံက ခ်က္ခ်င္း လိုင္စင္ ထုတ္မေပးပါ။ စာေမးပြဲ ျပန္ေျဖရပါ၏။ USA ႏိုင္ငံက ဆရာဝန္ ဘြဲ႕ရမ်ားကိုလည္း UK ၌ အလုပ္လုပ္ခ်င္ေသာ္ UK က စာေမးပြဲ ျပန္ေျဖခိုင္း၏။

လိုင္စင္ႏွင့္ အဆက္အစပ္ မရွိေသာ ဘြဲ႕မ်ား

ဥပမာအားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံက အဂၤလိပ္စာ အဓိကႏွင့္ ဘြဲ႕ရၿပီး ထုိင္းႏိုင္ငံ စားေသာက္ဆိုင္ တစ္ခုတြင္ မန္ေနဂ်ာရာထူး သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ႏုိင္ပါသည္။ မန္ေနဂ်ာရာထူး တစ္ခုအတြက္ လိုင္စင္ မလိုပါ။

အသိမွတ္ ျပဳခံရတဲ့ ဘြဲ႕ဆိုတာ ဘာလဲ

လိုင္စင္ႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ထားေသာ ဘြဲ႕မ်ားသည္သာလွ်င္ ဘယ္ႏိုင္ငံသည္ ဘယ္ႏိုင္ငံက ဘြဲ႕ဆိုလွ်င္ အသိမွတ္ျပဳ လိုင္စင္ေပးမည္ သို႔မဟုတ္ လုိင္စင္မေပးဘဲ စာေမးပြဲ ေျဖခိုင္းတာရယ္လို႔ ရွိပါ၏။ လိုင္စင္ႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ထားျခင္း မရွိေသာ ဘြဲ႕မ်ားကို ႏုိင္ငံ အသီးသီးက အသိမွတ္ျပဳပါတယ္ဟု ေၾကညာထားတာ မရွိသလို အသိအမွတ္ မျပဳပါဘူးဟု ပယ္ခ်ထားတာလည္း မရွိပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၎ဘြဲ႕မ်ားကို ရပါက အရွိကို အရွိအတုိင္း (As it is) သာလွ်င္ ျဖစ္၏။

ဘြဲ႕ေတြကို ဘယ္သူက တန္ဖိုးျဖတ္ျခင္း (Evaluate) လုပ္သလဲ

လက္ေတြ႕ နယ္ပယ္မွာေတာ့ ဘြဲ႕ေတြကို တန္ဖိုးျဖတ္ေနသူမွာ အလုပ္ခန္႔မည့္ အလုပ္ရွင္ (Boss) သို႔မဟုတ္ HR ဌာနျဖစ္၏။ Boss တစ္ေယာက္သည္ သူ႔ထံ၌ မန္ေနဂ်ာ အလုပ္ လာေလွ်ာက္ေသာ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္မွ Ph.D ဘြဲ႕ရကို ျငင္းပယ္ခြင့္ ရွိသလို ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံက စာေပးစာယူ ဘြဲ႕ရကို မန္ေနဂ်ာ ခန္႔ပိုင္ခြင့္ ရွိ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘြဲ႕တစ္ခုကို တန္ဖိုး ရွိမရွိ ဆံုးျဖတ္ရာတြင္ ဘြဲ႕ေပးလိုက္ေသာ ပါေမာကၡခ်ဳပ္က အဓိက အခရာ မက်၊ အလုပ္ခန္႔မည့္ Boss က အဓိက က်ပါ၏။

ဘြဲ႕ရတစ္ဦး တကယ္ တတ္၊ မတတ္ ျပႆနာ

ဘြဲ႕ရတစ္ဦးသည္ တကယ္ တတ္မတတ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းရန္ တာဝန္ရွိသူမွာ အလုပ္ခန္႔မည့္ အလုပ္ရွင္သာလွ်င္ ျဖစ္ပါသည္။ အမွန္တကယ္ တတ္ေအာင္သင္ရန္ တာဝန္ရွိသူကေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ တကၠသိုလ္ ဆရာမ်ား ျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ မတတ္လွ်င္လည္း မည္သည့္ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ကမွ ဘြဲ႕ကို ျပန္သိမ္းတယ္ရယ္လို႔ မရွိပါ။ တတ္မတတ္ စိစစ္ရန္ႏွင့္ လိုအပ္က စာေမးပြဲ ထပ္စစ္ရန္မွာ အလုပ္ရွင္၏ တာဝန္သာ ျဖစ္ပါ၏။ ဘြဲ႕ရသြားတဲ့ ေက်ာင္းသား တစ္ေယာက္ အေနႏွင့္ကေတာ့ တကယ္ တတ္သည္ ျဖစ္ေစ၊ မတတ္သည္ျဖစ္ေစ ဘြဲ႕လက္မွတ္ကို ယူသြား၍ မိမိ၏ ဧည့္ခန္း၌ ခ်ိတ္ဆြဲလိုက္ပါၿပီ။ သူ၏သာေရး (မဂၤလာေဆာင္) ၌ လည္းေကာင္း၊ သူ၏ နာေရး ေၾကာ္ျငာ၌ လည္းေကာင္း သူရသည့္ ဘြဲ႕ကို သူ႔နာမည္ ေနာက္က ေရးေတာ့မွာသာ ျဖစ္၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဘြဲ႕ရရွိပါက အရွိကို အရွိအတိုင္းသာ ျဖစ္၏။

ေက်ာင္းသား ေစ်းကြက္မ်ားမ်ား လိုခ်င္ေသာ္လည္း အလုပ္သမားေစ်းကြက္ မေပးလိုေသာ ႏိုင္ငံႀကီးမ်ား

ျမန္မာျပည္က မိန္းကေလး တစ္ေယာက္သည္ UK ႏိုင္ငံက B.Sc ဘြဲ႕ကို လိုခ်င္၍ UK ၌ ေလးႏွစ္သြား၍ ေက်ာင္းတက္ရာတြင္ မိဘမ်ားက ေပါင္စတာလင္ေငြ ေသာင္းဂဏန္းမက ကုန္ပါ၏။ သို႔ႏွင့္ B.Sc (London) ဘြဲ႕ရေသာအခါ UK ႏိုင္ငံ၌ အလုပ္ရဖို႔ မလြယ္ပါ။ ေန႔စား အလုပ္ေတြသာ လုိက္လုပ္ေနရ၏။ အကယ္၍ (၂) ႏွစ္အတြင္း အလုပ္မရပါက ဗီဇာသက္တမ္း ကုန္၍ ျပန္လာရမည္ ျဖစ္ပါ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ B.Sc (London) ဆိုေသာ ဘြဲ႕ကို အဓိပၸာယ္ ျပန္ဆိုရပါေသာ္
- စက္မႈႏုိင္ငံႀကီးက တကၠသိုလ္ႀကီးေတြက ေက်ာင္းလခ လိုခ်င္လွပါ၏။
- အလုပ္သမား ေစ်းကြက္မွာေတာ့ ေနရာ မေပးခ်င္ဟု အဓိပၸာယ္ ထြက္ေနပါသည္။

လူငယ္တို႔အတြက္ သင္ခန္းစာအခ်ဳိ႕

• စက္မႈ ႏုိင္ငံႀကီးေတြက တကၠသိုလ္ႀကီးေတြ၏ ဘြဲ႕မ်ားသည္ ေကာင္းပါ၏။ သို႔ေသာ္ ေက်ာင္းလခ အဆမတန္ ဆိုလွ်င္ေတာ့ မေကာင္းပါ။
• မည္သည့္ဘြဲ႕မ်ိဳးျဖစ္ေစ Something is better than nothing မရွိတာထက္ စာလွ်င္ ေကာင္း၏ဟု သေဘာပိုက္၍ အခြင့္အေရး ေပးလွ်င္ယူသင့္၏။ မိုးရြာတုန္း ေရခံသင့္ပါ၏။
• မသင္အပ္ေသာ ပညာသည္ မရွိ။ ရတုန္းမွာ ယူမထားသင့္ေသာ ဘြဲ႕ရယ္လုိ႔ မရွိပါ။

ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏုိင္ငံက လူငယ္ တစ္ေယာက္သည္ စာေပးစာယူနဲ႔သာ ဘြဲ႕ရသြားၿပီး ႏုိင္ငံႀကီး တစ္ခု၌ အလုပ္ၾကမ္း လုပ္၏။ ၎ေနာက္ ကုမၸဏီတစ္ခု၌ စာေရးလုပ္၏။ တစ္စတစ္စနဲ႔ Supervisor အဆင့္ လုပ္ႏိုင္လာပါတယ္။ လုပ္ငန္းလည္း ကၽြမ္းလာၿပီး မန္ေနဂ်ာ လုပ္ရန္ပင္ တာစူလာပါ၏။ ထုိစဥ္ ထုိႏိုင္ငံႀကီး၏ တကၠသိုလ္ႀကီးက MBA ဝင္ခြင့္ သင္တန္းကို ဝင္ေျဖ၏။ သင္တန္းဝင္ခြင့္ အတြက္ မိမိ၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲ ႏိုင္ငံက စာေပးစာယူ ဘြဲ႕လက္မွတ္ေလးကို ထုတ္ျပေသာအခါ တကၠသိုလ္ႀကီးက လက္ခံသည္ဟု ဆိုပါေၾကာင္း သတင္းေကာင္း ပါးလုိက္ပါသည္။

ေဒါက္တာထြန္းဝင္း

Ref: http://news.yatanarpon.com.mm/cp/hrjournal/review-10832

Read more »

Posted in: Life